Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2014


Ένας από τους πολύ σοβαρούς κινδύνους που εμφανίζονται στις θάλασσες όλου του πλανήτη, είναι τα λεγόμενα Rip Currents, (σε ελεύθερη μετάφραση μπορούμε να τα αποκαλέσουμε "ρεύματα επιστροφής") τα οποία από εδώ και πέρα θα αναφέρονται στο άρθρο μας ως "ρεύματα Rip".

Τα ήξερες; Όχι; Ούτε κι εγώ. Κι ας τα έχω δει αρκετές φορές σε αμμώδεις παραλίες.

Τα ρεύματα Rip δημιουργούνται από την εκτόνωση κυμάτων στην ακτή. Πιο συγκεκριμένα, τα κύματα που φτάνουν στην ακτή, ψάχνουν ένα τρόπο να εκτονώσουν την ενέργειά τους. Σε περίπτωση που στο βυθό κοντά στην ακτή υπάρχει κάποιο υποβρύχιο "σαμαράκι" (σαν αυτά που βάζει η Τροχαία στους δρόμους για να μην τρέχουμε), τα κύματα σκάνε (αφρίζουν) ακριβώς από πάνω του. Όταν ο βυθός είναι ομαλός και το σαμαράκι συνεχές ακολουθώντας όλη την έκταση της παραλίας, τα κύματα απλώς εκτονώνονται στην παραλία. Αν τύχει όμως και υπάρχει κάποιο βαθούλωμα ή κενό στο "σαμαράκι", τα κύματα αντί να εκτονωθούν προς την ακτή, επιστρέφουν πίσω στη θάλασσα μέσω αυτού του "μονοπατιού" που τους δίνεται.
Οι παρακάτω φωτογραφίες δείχνουν ξεκάθαρα το τί ακριβώς συμβαίνει:


Εκεί δηλαδή που το νερό βρίσκει διέξοδο, επιστρέφει με όλη του τη δύναμη πίσω προς τα βαθιά. Το ρεύμα που προκαλείται ονομάζεται Rip Current. Η ταχύτητα του ρεύματος αυτού μπορεί να γίνει εξαιρετικά μεγάλη (έχουν μετρηθεί ταχύτητες έως και 8 κόμβων), πολύ μεγαλύτερη από αυτή ακόμα και ενός Ολυμπιονίκη κολυμβητή.

Το ρευμα αυτό δεν τραβάει προς τα κάτω τον κολυμβητή. 

Τον παρασύρει προς τα βαθιά. 
Και η ροή του ρεύματος μπορεί μερικές φορές να φτάνει και αρκετές δεκάδες μέτρα μακρυά απ' την ακτή. 
Δες ενδεικτικά την αναλογία της απόστασης από αυτές τις φωτογραφίες (σύγκρινε στην πρώτη φωτογραφία το μέγεθος των δέντρων και στην τρίτη το μέγεθος των ανθρώπων με την έκταση του φαινομένου):





Ποιος είναι όμως ο κίνδυνος, εφόσον το ρεύμα δεν τραβάει τον κολυμβητή προς τον βυθό;

Τα ρεύματα αυτά, όπως θα δεις και στις φωτογραφίες στο τέλος του άρθρου, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό το οποίο οι κολυμβητές βρίσκουν πολύ ελκυστικό: σε μία περιοχή γεμάτη απο μεγάλα κύματα, είναι οι μόνες περιοχές όπου η επιφάνεια του νερού είναι ήρεμη. 
Το αποτέλεσμα είναι οι κολυμβητές να προτιμούν να εισέλθουν στο νερό από αυτές για να μην "ταλαιπωρηθούν" από τα κύματα. Το πρόβλημα λοιπόν εμφανίζεται όταν επιλέξουν την ίδια δίοδο για να βγουν από τη θάλασσα.
Αγνοώντας το τί συμβαίνει σε εκείνα τα σημεία, αρχίζουν να κολυμπούν προς την ακτή. Μετά από λίγη ώρα συνειδητοποιούν ότι βρίσκονται στο ίδιο σημείο (ή ίσως και ακόμα μακρύτερα από την ακτή) και έτσι ξεκινούν να κολυμπούν με πιο μεγάλη δύναμη. Η προσπάθειά τους όμως αυτή επιφέρει κούραση η οποία, σε συνδυασμό με τον (μικρό στην αρχή) πανικό μήπως δεν καταφέρουν να βγουν στη στεριά, μπορεί να αποβεί μοιραία. Μάλιστα το 80% των διασώσεων που γίνονται σε αμμώδεις ακτές σε ημέρες κυματισμού αφορά σε τέτοια περιστατικά. Δεν είναι καθόλου σπάνιο φαινόμενο και δεν περιορίζεται μόνο στον Ειρηνικό ή στα παράλια του Ατλαντικού. Υπάρχει σε όλες τις αμμώδεις παραλίες του πλανήτη, αρκεί να συντρέξουν οι συνθήκες που ανέφερα παραπάνω.

Το πρόβλημα είναι τόσο σοβαρό που στην Αμερική έχει δημιουργηθεί ειδική ιστοσελίδα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (την βρίσκεις εδώ και όλο το υλικό του άρθρου προέρχεται από εκεί με μερικές τροποποιήσεις στις φωτογραφίες και τα βίντεο) στην οποία μελετάται το φαινόμενο και δίνονται οδηγίες στους λουόμενους για την αναγνώριση και την αντιμετώπιση του. Δες το βίντεο:
Δυστυχώς, την ώρα του πανικού, αδυνατούμε να σκεφτούμε τη λύση στο πρόβλημα. Αν όμως ξέρουμε τί ακριβώς συμβαίνει, θα μπορέσουμε να βγούμε στην ακτή πολύ εύκολα. Υπάρχει μέθοδος αντιμετώπισης του φαινομένου, η οποία μάλιστα είναι εξαιρετικά απλή.
Η μέθοδος είναι να μην πάμε κόντρα στο ρεύμα, αλλά κάθετα σε αυτό. Το ρεύμα έχει περιορισμένο πλάτος. Αυτό φαίνεται από το σχήμα που βλέπεις εδώ:

Το μωβ χρώμα είναι μία ακίνδυνη για το περιβάλλον χρωστική που έριξαν επιστήμονες για να δείξουν το πόσο και πώς εκτείνεται ένα ρεύμα Rip. Μόλις καταφέρεις να βγεις εκτός της λωρίδας αυτής, μπορείς να κολυμπήσεις προς την ακτή άνετα, χωρίς καμμία απολύτως αντίσταση. Οι επίσημες οδηγίες λένε να προτιμάται η πορεία διαγώνια προς την ακτή. Το παρακάτω βίντεο δείχνει την διαδικασία σε πραγματικές συνθήκες:

Και εδώ θα δεις τις ίδιες οδηγίες, αλλά με γραφική αναπαράσταση που κάνει το όλο θέμα εξαιρετικά απλούστερο:
Η περιοχή του ρεύματος χαρακτηρίζεται από διαφορετικό χρώμα νερού και μερικές φορές μπορεί να περιέχει σκουπιδάκια, φύκια ή διάφορα αντικείμενα που να επιπλέουν. Οι παρακάτω φωτογραφίες του φαινομένου θα σε βοηθήσουν να μπορέσεις να το αναγνωρίσεις εύκολα.











0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τα σχόλιο σας